Manifest programowy: Wspólnymi siłami przywróćmy Elblągowi dawną świetność

Rok 2024 będzie znaczący dla Elbląga z racji dwóch istotnych rocznic. Minie wówczas 34 lata od wprowadzenia ustawy o samorządzie gminnym oraz 25 lat od reformy administracyjnej, która podzieliła Polskę na 16 województw. To w 1990 oraz 1999 roku, bez udziału mieszkańców miasta, podjęto decyzje, które przyczyniły się do trwałego upadku Elbląga. Zgoda na te działania padła od partii politycznych oraz polityków, którzy są obecni w elbląskim życiu publicznym do dnia dzisiejszego.

W 1990 roku powstała gmina Miasto Elbląg, jednak nie zapewniono dla niej prawa do źródła ciepła – Elektrociepłowni Elbląg. W rezultacie, Gdańskie Elektrociepłownie stały się własnością Gdańska. Rok 1999 to moment, w którym Elbląg stracił status miasta wojewódzkiego. Mimo sprzeciwu mieszkańców, lokalni politycy nie zadbali o utrzymanie tego statusu poprzez stworzenie siedziby Urzędu Marszałkowskiego lub Urzędu Wojewódzkiego w mieście, tak jak miało to miejsce w Toruniu czy Gorzowie Wielkopolskim.

Zaniedbania ze strony lokalnych polityków, które trwają do dziś, przyczyniły się do trwałego zniszczenia potencjału rozwojowego Elbląga. Stronnictwa kierujące miastem przez ostatnie 25 lat odpowiadają za trzy kluczowe procesy, które doprowadziły do jego upadku.

Pierwszy z nich to wyludnienie. W 1999 roku Elbląg był domem dla 130 tys. mieszkańców, obecnie jest ich zaledwie 106 tys., co oznacza spadek populacji o 24 tys. osób. To nie tylko strata intelektualna, ale także materialna – większość wyjeżdżających to młodzi ludzie, płatnicy podatku PIT, co skutkuje stratą ok. 35 milionów rocznie z tytułu tego podatku dla budżetu miasta.

Drugim problemem jest długotrwałe utrzymanie zadłużenia na bardzo wysokim poziomie, które niszczy finanse miasta. Obsługa średnio 300-milionowego długu kosztuje około 20 milionów złotych rocznie, co przekłada się na prawie roczny budżet miasta oddany bankom przez kilkadziesiąt lat.

Ostatnim z nich są błędne i niefunkcjonalne inwestycje, które przez lata generowały straty, które budżet musiał pokrywać z dochodów własnych. Wymienić tu można również niewydolne spółki komunalne, zarządzane na zasadach archaicznych.

To wszystko jest efektem rządów partyjnych, opartych na pustych obietnicach i parcelacji stanowisk według układów koalicyjnych. Jesteśmy świadkami takich niegodziwych negocjacji teraz i będziemy ich doświadczać również po przyszłorocznych wyborach samorządowych. Formuła partyjnych rządów w Elblągu jest wyczerpana i skompromitowana. Znajdujemy się w punkcie krytycznym dla naszego miasta. Za nim czeka nas przepaść bez powrotu – stracimy status miasta stutysięcznego za niecałe cztery lata. Od tego momentu będzie tylko gorzej.

Tak destrukcyjny proces może przerwać jedynie sama społeczność elbląska. Możemy to osiągnąć tylko razem, stając w prawdzie, wbrew fałszywym obietnicom wyborczym. Prawda ta oznacza przerwanie spirali zadłużenia i zgodę na wydawanie jedynie tylu pieniędzy, ile wpływa do budżetu. Musimy spełniać zadania określone w ustawie o samorządzie gminnym na poziomie adekwatnym do dochodów Elbląga. Mamy prawo i obowiązek honorowy realizacji programu ratowania Elbląga poprzez realizację 12 postulatów:

1. Przyjęcie programu oddłużania Elbląga i zmniejszenia kosztów obsługi zadłużenia do bezpiecznego poziomu. Wykluczenie kostownej metody rolowania długu. Wprowadzenie zasady projektowania zrównoważonych budżetów na przyszłe lata. Dążenie do wypracowania nadwyżki budżetowej, umożliwiającej bezpieczne finansowanie rozwoju miasta.

2. Konsolidacja polityki ciepłowniczej miasta w kierunku dopuszczenia do sieci ciepłowniczej wielu konkurencyjnych źródeł wytwarzania energii cieplnej na podstawie nowych technologii. Doprowadzenie do sądowego unieważnienia szkodliwej dla odbiorców umowy z Energą Kogeneracja, która zawiera niedozwolone klauzule blokujące rozwój rozproszonych nowoczesnych źródeł ciepła.

3. Restrukturyzacja miejskich spółek komunalnych w celu eliminacji możliwości generowania corocznych strat obciążających budżet Miasta. Systemowa przebudowa zarządzania, nadzoru właścicielskiego i bieżącego kontrolingu finansowego w celu minimalizacji ryzyka w trakcie roku budżetowego.

4. Efektywne zarządzanie transportem publicznym. Główny strumień komunikacji miejskiej powinien być oparty o linie tramwajowe, a pozostałe ciągi komunikacyjne obsługiwane w partnerstwie z udostępnieniem miejskiej infrastruktury przystankowej.

5. Plan inwestycji celowych – krótko- i długoterminowych. Wybór projektów i zadań na podstawie zasady samofinansowania i zwiększania dochodów Elbląga. Plan powinien być przyjmowany na podstawie szerokich konsultacji społecznych.

6. Udrożnienie komunikacji miejskiej. Włączenie zjazdu i wjazdu z ulicy Skrzydlatej na drogę ekspresową S7 jako odciążenia ciągu komunikacyjnego przez most Unii Europejskiej. Powiększenie bazy parkingowej w ramach partycypacji mieszkańców jest kolejnym celem. Dążymy również do stworzenia Obwodnicy Północnej, uwzględniającej przyszły kierunek rozwoju Elbląga.

7. Realistyczne planowanie edukacji i wychowania, uwzględniające możliwości budżetu Miasta i wieloletnią prognozę demograficzną. Rozwój dużego projektu szkolnictwa zawodowego w ujęciu regionalnym.

8. Podniesienie standardu planowania urbanistycznego Miasta. Analiza i aktualizacja koncepcji planistycznych z uwzględnieniem minimalizacji konfliktów interesów użytkowników.

9. Powrót miasta nad rzekę na wzór Gdańska, rezygnując z retrowersji na rzecz odtworzenia starej zabudowy miasta.

10. Utworzenie Konsorcjum Inwestycyjnego TERKAWKA – celem wyposażenia i skomunikowania terenów przemysłowych Elbląga. Tylko ta droga długofalowo przywróci miastu dużą wartość twórczą miast.

11. Wdrożenie programu Nowej Polityki Mienia Komunalnego. Pozyskanie mieszkań komunalnych od deweloperów w zamian za tereny budowlane. Dzięki temu polityka pozwoli na przyspieszenie procesów rewitalizacji zasobów komunalnych, ale także procesów wyburzeń zniszczonych budynków i odzyskiwania cennych gruntów w atrakcyjnych lokalizacjach.

12. Budowa przyjaznych, partnerskich relacji Urząd Miasta – Mieszkańcy, opartych na szacunku i zaufaniu. Odejście od autorytarnej formuły zarządzania na rzecz rozpoznawania potencjału pracowników, podejmowania się ich kreatywności, troski o członków zespołu, aby mogli efektywnie wykonywać swoje obowiązki. Dobre relacje międzyludzkie będą gwarancją wysokiej jakości pracy Urzędu Miejskiego i wszystkich instytucji podległych miastu.

Od wielu lat aktywnie uczestniczę w publicznej dyskusji na temat przyszłości naszego Miasta, poruszając tematy istotne dla jego rozwoju. Wiele osób podziela moje poglądy i sposób postrzegania spraw miasta, co wyraża się poprzez pozytywne opinie. Nadszedł czas, by przejść od debaty do działań, do przyjęcia odpowiedzialności za przyszłość Elbląga.

Wspólną inicjatywą jest tworzony komitet, otwarty na mieszkańców – Stu Mądrych, Odważnych, Sprawiedliwych, Wrażliwych i Niezależnych Elblążan. Komitet składa się z Grupy Stu Odnowicieli Miasta Elbląga, którzy, na wzór założyciela miasta rycerza Hermana Balka, poprowadzą Elbląg do współczesnej świetności. Odrzucą upolitycznione układy i koligacje.

Wielkim atutem naszego miasta są tysiące Elblążan – wykształconych, pracowitych, pełniących odpowiedzialne funkcje w firmach, prowadzących własne projekty i działalności gospodarcze. Wasza wrażliwość, skromność, często budzi wątpliwości – czy jesteście wystarczająco kompetentni, czy sprostacie wyzwaniom? Tak, jesteście!

Jeśli nie podejmiemy tego wyzwania, miejsca zajmą ci, którzy na to nie zasługują – listy partyjne wypełnią bez skrupułów bierni, mierni i wierni aktywiści. Dlatego tak ważna dla Elbląga jest Wasza obecność w tych przełomowych wyborach samorządowych. Musimy być obecni, bo Elbląg tego od nas wymaga. Będziemy decydować o losach Elbląga, będziemy pracować pro publico bono, aby przywrócić Elblągowi dawną świetność.